Ontspan! – De Pitchcoach

Tip 1: ontspan je publiek. Als jurylid van de Pitch Award 2022 (onderdeel van het IMPRESS Congres op 1 november 2022) kijk ik of deelnemers presenteren op wetenschappelijke basis. Hierbij de eerste in een serie van drie artikelen waarin ik uitleg waar ik dan precies op let. Criterium 1: ontspan je je publiek?

“Overtuigen vereist ontspanning”, zegt bestseller auteur Pacelle van Goethem in haar geniale boek over de psychologie van overtuigen: ‘IJs verkopen aan Eskimo’s’. Als je publiek gestrest raakt dan kan het niet meer denken. Daar zorgt je emotiecentrum in je hersenen (de amygdala) voor. Echter, als ze ontspannen dan zorgt een andere deel, je hippocampus, er juist voor dat ze sneller gaan denken en je ze dus makkelijker kunt overtuigen. 

Dus kijk ik of je je publiek ontspant. Er zijn veel manieren om je publiek te ontspannen. Ik noem er drie:

1. Heb een open lichaamstaal

Blokkeer je lichaam niet in een gesloten, vechten-of-vluchten houding, zoals gekruist voor je borst, je handen in elkaar vastgeknepen of je vingers in een elkaar gestrengeld. Maar hou ze in wat lichaamstaalexpert Mark Bowden in zijn boek ‘Winning Body Language’ de ‘truth plane’ noemt: het gebied ter hoogte van je navel. Hou ze iets van elkaar, open en met de handpalm licht naar boven. Dat is de perfecte uitgangspositie voor een open, vriendelijke en betrouwbare uitstraling.

In dit blog ga ik daar verder op in (met voorbeeldvideo).

2. Gebruik makkelijke woorden

De meeste mensen gebruiken weleens moeilijke woorden of jargon. Waarom? Ze denken dat dat hen slim doet lijken. Daniel Oppenheimer toont echter in een serie grappige (!) wetenschappelijke experimenten aan dat het tegendeel het geval is. Hoe moeilijker jij het maakt, hoe dommer je publiek je inschat. Want ze denken onbewust: “Als jij het mij niet eenvoudig kunt uitleggen, dan snap je het zelf vast ook niet”. En moeilijk = stress = niet ontspannen = niet overtuigend.

3. Straal rust uit

Als je geen rust uitstraal op een podium, dan ‘voelt’ je publiek (doordat jouw lichaamstaal onbewust allerlei ‘vecht-of-vlucht’ signalen afgeeft) dat er ‘gevaar’ dreigt. En kunnen ze wederom niet ontspannen. Maar hoe doe je dat, rust uitstralen, als je iets heel engs gaat doen, namelijk spreken in het openbaar?

De wetenschap zegt: Door je simpelweg te realiseren dat als die signalen die jij interpreteert als ‘ik ben zenuwachtig’, precies dezelfde signalen zijn die je lichaam aan je geeft als je je moet focussen op iets dat belangrijk is, waar je enorm veel zin in hebt. Zeg tegen jezelf als je die signalen (klamme handen, hoge hartslag, vlinders in je buik) opmerkt: “Ah, ik heb er kennelijk zin in!” in plaats van “Oh, ik ben super zenuwachtig” en de ervaring verandert onmiddellijk. Voor jou en voor je publiek.

Wil je meer lezen over de wetenschap hierachter? Download dan de lijst met 22 wetenschappelijke leestips waarin je alle genoemde artikelen en boeken terugvindt (en meer!).